China spiriting away Molybdenum (Mo) metal from Myanmar

တရုတ္ ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ တြင္ ေရးအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း မ်ား အား ဘန္းျပကာ ခဲသတၳဳ မ်ားတူးေဖၚ လွ်က္ တရုတ္ျပည္ အတြင္းသို႕ တရားမ၀င္ ပို႕ေဆာင္လွ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ား၏ အဆိုအရသိရသည္။ ၎သတၳဳ မ်ားကို ကခ်င္ျပည္နယ္ အေရွ့ပိုင္း နမ့္မိုင္ ျမစ္ရွိ ခ်ီေဗြ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း ႏွင့္ တပိန္ျမစ္ေပၚရွိ တျခား ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း ႏွစ္ခု တို႕တြင္ တရုတ္ကုမ္ပဏီ မ်ားမွ တူးေဖၚ ထုတ္ယူလွ်က္ရွိေၾကာင္း စီမံကိန္း ပတ္၀န္းက်င္မွ ေဒသခံမ်ားက ဆိုသည္။

ခ်ီေဗြ ေဒသခံမ်ား၏ အဆိုအရ တရုတ္အစိုးရပိုင္ တရုတ္ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမွု ေကာ္ပိုေရးရွင္းမွ ၀န္ထမ္း မ်ားသည္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဦးပိုင္းမွစတင္၍ စီမံကိန္းေဒသသို႕ ေရာက္ရွိကာ ခဲသတၳဳ တူးေဖၚမွဳမ်ား စတင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ျမန္မာ စစ္အစိုးရသည္ ေဒသခံမ်ား ႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူထားေသာ အဖြဲ႕မ်ားကို စီမံကိန္းပတ္ ၀န္းက်င္ႏွင့္ သတၳဳတြင္း၀န္း က်င္ေဒသအား သြားေရာက္ၾကည့္ရွဳ စစ္ေဆးခြင္ ပိတ္ပင္ထားေၾကာင္း သိရွိရသည္။

New International Airport, Myanmar

ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီွ ေလယာဥ္ကြင္း တခုကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ၏ ျမိဳ႕ေတာ္သစ္ အစိုးရရံုးစိုက္ရာ ေနျပည္ေတာ္ တြင္ တည္ေဆာက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္ သတင္းစာ မ်ားအရသိရွိရ သည္။ ၎ ေလယာဥ္ ကြင္းသစ္အား ရန္ကုန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလဆိပ္ကို တည္ေဆာက္ခဲ့ ေသာ ပုဂၢလိကပိုင္ ကုမၼဏီ ျဖစ္သည့္ Asia World ကုမၼဏီ မွ တာ၀န္ယူ တည္ေဆာက္သြား မည္ ျဖစ္သည္။ ၎စီမံ ကိန္း တြင္ အဆင့္ ၃ ဆင့္ ပါရွိမည္ ျဖစ္ျပီး လ ၃၀ ၾကာျမင့္ မည္ျဖစ္သည္။ စီမံကိန္း ပထမ အဆင့္ ပီးစီးသြားပါ က ႏွစ္စဥ္ ခရီးသည္ ၃.၅ သန္း၀င္ထြက္ ႏိုင္မည္ျဖစ္ျပီး၊ စီမံကိန္းတခုလံုး ပီးစီးသြားပါက ႏွစ္စဥ္ ခရီးသည္ ၁၀.၅ သန္း ၀င္ ထြက္ အသံုး ျပဳ ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ စီမံကိန္းအတြက္ ကုန္က်စရိတ္ ႏွင့္ စီမံကိန္းပီးစီးသြားပါက ေလေၾကာင္း လိုင္းမ်ားအား မည္သို႕ စီမံ ခန္႕ခြဲမည္ ကိုမူ ထုတ္ေဖၚေျပာ ၾကားျခင္း မရွိေပ။


Ref : AFP(NEWS)/MIZZIMA(PHOTO)

သဘာ၀ ဒီေရေတာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး စီမံကိန္း တိုးတက္မွု အစီရင္ခံစာ ၃၀ ဇြန္ ၂၀၀၆

ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ဧရာ၀တီ တိုင္း ႏွင့္ တနသၤာရီ တိုင္း တို႕ သည္ ကမ္းရိုးတန္းေဒသမ်ားျဖစ္ ကာ ကမ္းရိုးတန္း အရွည္ ၁၉၀၀ ကီလိုမီတာခန္႕ ရွည္လွ်ားသည္။ ကမာၻ အရပ္ရပ္ရွိ ဒီ ေရေတာမ်ား ျပဳန္းတီး ေပ်ာက္ကြယ္ေန သည္ႏွင့္ အမွ် ျမန္မာ့ ဒီေရေတာမ်ား လည္းေလွ်ာ့ပါးျပဳန္းတီးလွ်က္ရွိၾက သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ဒီေရေတာ ျပဳန္းတီးရျခင္း၏ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းမ်ား မွာ၁) ထင္းႏွင့္ မီးေသြးမ်ား အလြန္ အကၽႊံ ထုန္ယူ သံုးဆြဲျခင္း၂) လူေန ထူထပ္လာျခင္း၃) စိုက္ပ်ိဳးေျမ အတြက္ ဒီေရေတာမ်ားအား ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းျခင္း၄) တရားမ၀င္ ပုစြန္ ေမြးကန္မ်ား အတြက္ ဒီေရေတာမ်ားအား ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းျခင္း တို႕ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။၁၉၂၄ မွ ၁၉၈၄ အထိ မွတ္တမ္းမ်ား အရ၊ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚ ရွိဒီေရေတာ မ်ားသည္ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ တြင္ ရွိခဲ့ေသာ ဒီေရေတာ ပမာဏ၏ ၁၂.၃ ရာခိုင္ႏွဳံး သာ က်န္ေတာ့ သည္။ ၁၉၈၁ မွစတင္ကာ သစ္ေတာ ႒ာန မွ ႏွစ္စဥ္ ဒီေရေတာ ဧက ၁၀၀၀ ေက်ာ္ စိုက္ပ်ိဳးခဲ့ေသာ္လည္း၊ ျပဳန္းတီးမွု ႏွုန္း ႏွင့္ ဧရိယာ ကို မမီႏိုင္ခဲ့ေပ။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ UNDP, FAO, JICA ႏွင့္ INGOs တို႕မွ ျမန္မာ့ ဒီေရေတာ ထိန္းသိမ္း ေရး အတြက္ လိုအပ္ေသာ အကူအညီမ်ားေပးခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ အနည္းငယ္ အတြင္း တရားမ၀င္ ပုစြန္ကန္ တူးေဖၚမွုသည္ ဒီေရေတာ ထိန္းသိမ္း ေရး စီမံကိန္း အတြက္ အဓိက ျပႆနာ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဒီေရေတာ ျပဳန္းတီးလာ သည္ ႏွင့္ အမွ် တဖက္ တြင္လည္း ဒီေရေတာကို မွီ၍ ျဖစ္တည္ေနေသာ ကမ္းရိုးတန္း ကုန္းေျမႏွင့္ ေရေန သတၱ၀ါ တို႕ မွာလည္း တိုက္စား ျပဳန္း တီး၍ လာၾကသည္။သစ္ေတာ႒ာန သည္ Mangrove Action Project (MAP) ၏အကူအညီျဖင့္ Mangrove Service Network (MSN) ႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ ဒီေရေတာ စိုက္ပ်ိဳးေရး စီမံကိန္း တခု ကို စတင္ခဲ့ သည္။ ၎စီမံကိန္း၏ ရည္ ရြယ္ခ်က္မွာ ၁) ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚ ရွိဒီေရေတာ ေပါက္ေရာက္ပံု အဆင့္ဆင့္ ကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး ၂) ဒီေရေတာ စိုက္ပ်ိဳးပံု အဆင့္ဆင့္ ကို သရုပ္ျပ အေကာင္အထည္ေဖၚေရး ၃) ေဒသ အတြင္း ဒီေရေတာ စိုက္ပ်ိဳးေရး ကို အရွိန္ အဟုန္ျမွင့္ ေဆာင္ရြက္ေရး တို႕ ျဖစ္သည္။

လက္ရွိ ျမန္မာျပည္၏ ဒီေရေတာ ေျခအေန

ျမန္မာျပည္၏ ဒီေရေတာ မ်ားကို ေဒသ ၃ ခုတြင္ ေအာက္ပါ အတိုင္းေတြ႕ရွိရသည္။





၁၉၂၃ မတိုင္မီ (သစ္ေတာစီမံ ခန္႕ခြဲမွု မရွိ)၁၉၂၄ မွ ၁၉၄၈ သစ္ေတာၾကိဳး၀ိုင္း စနစ္ျဖင့္ စီမံ ခန္႕ခြဲသည္၁၉၄၉ မွ ၁၉၇၂ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီကာလ - သစ္ေတာဥပေဒျပ႒ါန္းျခင္း မရွိေသး၁၉၇၀ မွ ၁၉၉၂ လူဦးေရ ၄ သန္းခန္႕ရွိေသာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕အတြက္ ထင္းႏွင့္ မီးေသြး စည္းကမ္းမဲ့ထုတ္ယူခဲ့သည္၁၉၉၃ သစ္ေတာ ဥပေဒျပ႒ါန္း၍ ထင္းႏွင့္ မီးေသြး ထုတ္လုပ္မွုအား ပိတ္ပင္ခဲ့သည္၁၉၉၅ သစ္ေတာ ႒ာနမွ Community Forest Instruction ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။


စီမံကိန္း အႏွစ္ခ်ဳပ္


တည္ေနရာ: NO.62, လပြတၱာျမိဳ႕နယ္၊ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ ျမန္မာ။(N-15°48¢16², E-94°55¢53² as of GPS reading)
ဧရိယာ: ဧက ၁၀၀
ေျမအေနထား: ေျမျပန္႕ (ပုစြန္ကန္ေဟာင္း မ်ားရွိခဲ့ေသာ ေျမလြတ္ ေျမရိုင္း)
ေျမ၏ PH: 5.3 – 5.5, ရံႊ႕ေျမ
ႏွစ္စဥ္ မိုးေရခ်ိန္ ပွ်မ္းမွ်: 120 လကၼ (ေမလ လယ္ မွ စက္တင္ဘာလကုန္ထိ)
ဆားပါ၀င္ႏွုန္း: 27ppt (in April), 30 ppt (in May), အိုးဘိုေခ်ာင္း
ဒီေရ အတက္အက်: တလလွ်င္ ၁၀ၾကိမ္ေအာက္ ဒီေရလႊမ္းျခင္းခံရေသာ ဧက ၃၀တလလွ်င္ အၾကိမ္ ၂၀ မွ ၃၀ ၾကား ဒီေရလႊမ္းျခင္းခံရေသာ ဧက ၆၀တလလွ်င္ အၾကိမ္ ၃၀ ႏွင့္ အထက္ ဒီေရလႊမ္းျခင္းခံရေသာ ဧက ၁၀
အဓိကမ်ိဳးစိတ္: Ceriops decandra, Excoecaria agallocha (in surrounding area)
စီမံကိန္းကာလ: ဇႏၷ၀ါရီလ ၂၀၀၆ မွ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၁၀
အေကာင္အထည္ေဖၚမည့္ အဖြဲ႕အစည္း: Mangrove Service Network (MSN)
ပူးေပါင္း ပါ၀င္မည့္ အဖြဲ႕ အစည္း: သစ္ေတာ႒ာန

ႏို္င္ငံ တကာမွ ပူပင္စြာႏွင့္ စီမံကိန္းခ် ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ မွာပင္ ဒီေရေတာကင္းမဲ့ျခင္း၏ အက်ိဳးဆက္ကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ တိုက္ခတ္ခဲ့ေသာ Nargis မုန္တိုင္း မွ သက္ေသျပခဲ့သည္။ ေရၾကီးျခင္းႏွင့္ မုန္တိုင္း တိုက္ျခင္းသည္ ဧရာ၀တီ တိုင္း အတြက္ အေတြ႕အၾကံဳရွိျပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ တကမာၻလံုး ရာသီဥတု ေဖါက္ျပန္ေန ေသာအခ်ိန္၊ အင္အားၾကီးမားလွစြာေသာ Nagis မုန္တိုင္း၊ မုန္တိုင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာေသာ ၂၄ေပ အျမင့္ရွိသည့္ မုန္တိုင္းဒီေရ၊ ဒီေရေတာျပဳန္တီး၍ အကာအကြယ္မဲ့ေနျပီျဖစ္ေသာကမ္းရိုးတန္း၊ ထိုအေျခအေနမ်ားအား လံုးေပါင္းစည္းမိေသာအခါ လူဦးေရ ၁ သိန္းေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရသည့္ အျဖစ္ဆိုးၾကီးကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ေတြျမင္ခဲ့ရျပီျဖစ္သည္။ထို႕ေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ သစ္ေတာမ်ားထိန္းသိမ္းျခင္းသည္ ကြ်န္ုပ္တို႕ ကမာၻ ၾကီးသာယာေရးအတြက္ အလြန္အေရးၾကီးေသာ အခ်ိန္သို႕ ေရာက္ရွိေနျပီ ျဖစ္ရာ အသိပညာေပးျခင္း၊ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေစျခင္း၊ စေသာလုပ္ငန္းမ်ားကို အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ေနျပီျဖစ္ပါသည္။


(ဥတုရာသီ ေတာကိုမွီ၏။)


Ref: http://www.mangroveactionproject.org/

Kaladan Multi-Modal Transit

၂၀၀၈ခုႏွစ္ ႏွစ္ဦးပိုင္းတြင္ Kaladan Multi-Modal Transit အမည္ရေသာ US$ 120M တန္ဖိုးရွိ Project ကို အေကာင္အထည္ေဖၚရန္ ျမန္မာ ႏွင္ India သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကသည္။ ၎ Project တြင္ ကုန္းလမ္းႏွင့္ ေရလမ္းပို႕ေဆာင္ေရး ႏွစ္မ်ိဳးလံုး ပါ၀င္မည္ျဖစ္ ျပီး၊ ၄ ႏွစ္ အတြင္း တည္ေဆာက္ပီးစီးရန္ ခန္႕မွန္းတားသည္။

Project တြင္ အစိတ္အပိုင္း ၃ ပိုင္းပါ၀င္မည္ျဖစ္ျပီး၊ ပထမ အပိုင္းမွာ အဂ္လိပ္ေခတ္ ကတည္းကရွိခဲ့ေသာ စစ္ေတြ ဆိပ္ကမ္းဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးျဖစ္သည္။ ဒုတိယ အပိုင္းမွာ ကုလားတန္ ျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ကလက္၀ အထိ ကုန္စည္ပို႕ေဆာင္ ႏိုင္ေစေရး ျဖစ္ကာ၊ တတိယ အပိုင္းမွာ ကလက္၀ မွ စိုင္ဟာ (Saiha - Mizoram) အထိ ကုန္စည္ ပို႕ေဆာင္ႏိုင္ေသာ လမ္းေဖါက္ လုပ္ေရးျဖစ္သည္။ ၎ လမ္းပိုင္းသည္ India ျပည္ရွိ India အမ်ိဳးသား အေ၀းေျပးလမ္း (၅၄) ႏွင့္ သြားေရာက္ေပါင္းဆံုမည္ ျဖစ္သည္။

စစ္ေတြ ဆိပ္ကမ္းမွာ India ႏိုင္ငံ Mizoram ျပည္နယ္ Aizawl မွ ၄၀၀ ကီလိုမီတာ ကြာေ၀းျပီး၊ နယ္စပ္မွ ၂၅၀ ကီလိုမီတာ ကြာေ၀းသည္။ ၎ ဆိပ္ကမ္းအား Maritime Company မွ ဦးစီးကာ အိႏၵိယ မွ ကၽြမ္းက်င္ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ တည္ေဆာက္သြားမည္ ျဖစ္သည္။

စီမံကိန္း၏ တတိယ အပိုင္းျဖစ္ေသာ လမး္ေဖါက္လုပ္ေရးအား RITES (Rail India Technical Economic Services) မွ ဦးစီး အေကာင္ အထည္ေဖၚမည္ ျဖစ္ျပီး၊ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ အတြင္းျပီးစီး ရန္ ခန္႕မွန္းထားသည္။
၎စီမံကိန္းျပီးစီးသြားပါ က အိႏၵိယႏိုင္ငံ ၏ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ကုန္သြယ္ေရး မွာ မ်ားစြာ လြယ္ကူ အဆင္ေျပသြားမည္ျဖစ္သည္။

Ref: 1) http://www.burmeseclassic.com/news_detail.php?id=1322&type=3
2) http://lyansamte.blogspot.com/2008/04/kaladan-multi-modal-transit-transport.html