မိတ္ေဆြတု (၁၆) ေယာက္…

အညဒတၱဳဟရ မည္ေသာ မိတ္ေဆြတု (၄) ေယာက္
(၁) အခါခပ္သိမ္း မိမိထံမွ ပစၥည္းဥစၥာကိုသာ ေဆာင္ယူေလ့ရွိတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။
(၂) မိမိထံသို႔ တစံုတရာ အနည္းငယ္မွ်ကိုသာ ယူလာၿပီး အမ်ားအျပားကို ေဆာင္ယူေလ့ ရွိတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။
(၃) ေဘးအႏ ၱရယ္ တစံုတခုႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕လာေသာအခါ၌ လာေရာက္မွီခိုကာ အမႈကိစၥကို ေဆာင္ရြက္ၿပီးလွ်င္ အမႈကိစၥၿပီးစီးေသာအခါ ျပန္လွည့္၍ မၾကည့္၊ သတိမရတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။
(၄) သူ၏အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ သက္သက္ကိုသာ လာေရာက္မွီခိုတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။

၀စီပရမ မည္ေသာ မိတ္ေဆြတု (၄) ေယာက္
(၁) မိတ္ေဆြ မေန႔ကလာလွ်င္ျဖင့္ ရႏိုင္ေပ၏။ ယေန႔မွ လာသည့္အတြက္ မေပးရပါ ဟူ၍ အတိတ္ျဖစ္ေသာ စကားတို႔ျဖင့္ ခ်ီးေျမွာက္ေျပာဆိုတတ္ေသာ မိတ္ေဆြအတု။
(၂) မိတ္ေဆြ လာတာ ေစာေနပါသည္၊ နက္ျဖန္ သန္ဘက္ေလာက္ ဆိုလွ်င္ ရႏိုင္ေပ၏ ဟု အနာဂတ္ျဖစ္ေသာ စကားတို႔ျဖင့္ ခ်ီေျမွာက္ေျပာဆိုတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။
(၃) မိတ္ေဆြအား ဤ၀တၳဳ၊ ဤပုဆိုးႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္သည့္ အတြက္ ေပးခ်င္ပါသည္၊ သို႔ေသာ္လည္း ကၽြႏ္ုပ္၌ ဤတစ္ခု၊ ဤတစ္ထည္သာ ရွိသည့္အတြက္ မေပးရပါ ဟု အခ်ည္းႏွီးေသာ စကားတို႔ျဖင့္ ခ်ီးေျမွာက္ ေျပာဆိုတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။
(၄) မိတ္ေဆြအား တစံုတခု ရထားျဖစ္ေစ၊ လွည္းျဖစ္ေစ အလိုရွိက ငွားခ်င္ပါ၏။ သို႔ေသာ္လည္း လွည္း၌ ၀င္ရိုးက်ဳိးေနသည္ ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ရထား၌ ဘီးပ်က္ေနသည္ ဟူ၍ လည္းေကာင္း အပ်က္စကားႏွင့္သာ ခ်ီးေျမွာက္ ေျပာဆိုတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။

အႏုပိယဘာဏီ မည္ေသာ မိတ္ေဆြတု (၄) ေယာက္
(၁) မေကာင္းမႈကို ျပဳလုပ္ရန္ တိုင္ပင္ပါကလည္း ေကာင္း၏ ဟူ၍ ေျပာဆိုတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။
(၂) ေကာင္းမႈကို ျပဳလုပ္ရန္ တိုင္ပင္ပါကလည္း မေကာင္း၏ ဟူ၍ ေျပာဆိုတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။
(၃) ေရွ႕တြင္သာ ေက်းဇူးစကားကို ေျပာဆိုတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။
(၄) မ်က္ကြယ္ရာ၌ ေက်းဇူးမဲ့ စကားကို ေျပာဆိုတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။

အပါယသဟာယ မည္ေသာ မိတ္ေဆြတု (၄) ေယာက္
(၁) အရက္ေသစာ ေသာက္စားမႈ၌ တိုက္တြန္းတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။
(၂) အေလာင္းအစား ကစားမႈ၌ တိုက္တြန္းတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။
(၃) ပြဲလမ္းသဘင္ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ၌ တိုက္တြန္းတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။
(၄) ညအခ်ိန္မေတာ္ လမ္းေလွ်ာက္မႈ၌ တိုက္တြန္းတတ္ေသာ မိတ္ေဆြတု။

copy from:http://ashinnyanadipa.blogspot.cc
စိတ္၏ခ်မ္းသာျခင္းကိုယ္၏က်မ္းမာျခင္းႏွင့္ျပည့္စုံပါေစ

အေတြး အပိုင္းအစမ်ား

ခုတေလာ ကြ်န္ေတာ္စဥ္းစာေနမိတာေလးေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားပါတယ္... ဥပမာ၊ ႏိုင္ငံတခု ဘက္ေပါင္းစံုတိုးတက္ေစခ်င္လွ်င္ ဘာေတြက အေရးၾကီးပါသလဲ...သဘာ၀အရင္းအျမစ္လား၊ လူသားမ်ား၏ စဥ္းစားေတြေခၚႏိုင္စြမ္း ႏွင့္ တီထြင္ဖန္တီးႏိုင္မွဳလား။ ၎အခ်က္အလက္မ်ား ျပည့္စံုကာမွ် ႏွင့္ သမမွ်တေသာ၊ စည္းလံုးညီညြတ္ေသာ၊ ေအးခ်မ္းသာယာေသာ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတခု၊ ႏိုင္ငံတခု တည္ေထာင္ႏိုင္မည္ေလာ...စသျဖင့္ မဆံုးႏိုင္ေသာ အေတြးေရယာဥ္ေၾကာမွာ ေျမာေနမိသည္။ ဘာျဖစ္လို႕ စဥ္းစားမိလည္း ဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ခ်စ္တဲ့ ႏိုင္ငံကို တျခား ကြ်န္ေတာ္ေရာက္ဖူးတဲ့ အာရွႏိုင္ငံေလးေတြႏွင့္ ယွဥ္ၾကည့္မိလို႕ ဟုဆိုရမွာပါ ပဲ။ အဆံုးသတ္ေကာက္ ခ်က္ခ်မိတာေတာ့ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ ပညာတတ္ေျမာက္မွဳ ႏွုံး ႏွင့္ စဥ္းစား ေတြးေခၚႏိုင္မွဳ ႏွဳံးသည္ ထိုႏိုင္ငံ၏ ကံၾကမၼာကို ျပဳျပင္သည္ ဟုသာဆိုခ်င္ပါသည္။ ႏိုင္ငံတခု၏ အစဥ္အလာကို ေလ့လာၾကည့္မည္ ဆိုလွ်င္ လူမ်ိဳးရွိသလား၊ စာေပရွိသလား၊ ယဥ္ေက်းမွဳရွိသလား စသည္ျဖင့္ ေျခေျချမစ္ျမစ္ ေလ့လာရေပမည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ႏိုင္ငံကိုေမးမည္ ဆိုလွ်င္ ရွိတာေပါ့ဟု တျပိဳင္တည္း၀ိုင္းေျဖၾကမွာမနည္းေပ။ တခ်ိဳ႕ဆိုလွ်င္ လူမ်ိဳးၾကီး ၇ မ်ိဳးေတာင္ရွိသည္ ဟုဆိုၾက ေပဦးမည္။ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ ဗမာ၊ မြန္၊ ရခိုင္၊ ရွမ္း စသျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္ဂုဏ္ယူ ရေသာ ကြ်န္ေတာ့ ႏိုင္ငံ၏ လူမ်ိဳးၾကီးမ်ား သည္ ျပည္နယ္အလိုက္ လူမ်ိဳးပင္မက၊ သက္ဆိုင္ရာစာေပ ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမွဳမ်ားပါ အသီးသီးရွိၾကပါသည္။ သို႕ေသာ္ သာစဥ္ေျမးဆက္ အဆင့္ဆင့္တိုးတက္ခဲ့ပါရဲ႕လားဟုေမးလွ်င္ ဆိတ္ဆိတ္ ေနၾကရေပမည္။ ယုတ္ေလွ်ာ့ေပ်ာက္ကြယ္ေန သည္ကိုပင္ေတြ႕ျမင္ေနရေသာ ယေန႕ေခတ္တြင္ တိုးတက္မွဳရွိပါသလားဆိုေသာ ေမးခြန္းသည္ ရန္စသည္ႏွင့္ပင္ တူေကာင္းတူေပလိမ့္မည္။ ဘာ့ေၾကာင့္ ယဥ္ေက်းမွဳေတြ၊ စာေပေတြ တိုးတက္မွဳမရွိဘဲ ယုတ္ေလွ်ာ့ေပ်ာက္ကြယ္ ကုန္ရပါသလဲ။ ထိုကဲ့သို႕ ေသာေမးခြန္းကို ေမးခြန္းႏွင့္သာ ျပန္ေျဖရမည္ထင္ပါသည္။ သက္ဆိုင္ရာလူးမ်ိဳးတို႕သည္ ပညာသင္ၾကားခြင့္ အလြယ္တကူရၾကပါရဲ႕လား၊ အသစ္အသစ္ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ မ်ိဳးဆက္တို႕သည္ အသိအျမင္ၾကီးမားပါရဲ႕လား၊ အေတြးအေခၚရင့္သန္ပါရဲ႕ လား၊ အေျမာ္အျမင္ထြန္းေပါက္ပါရဲ႕လား၊ အက်င့္သိကၡာခိုင္မာပါရဲ႕လား၊ အေတြ႕အၾကံဳက်ယ္၀န္းပါရဲ႕လား၊ တာ၀န္သိစိတ္ တာ၀န္ယူစိတ္ေရာရွိၾကပါရဲ႕လား ဟူ၍ အဆင့္ဆင့္ စမ္းစစ္ရေပမည္။ ထိုကဲ့ သို႕ေသာလူသား စြမ္းရည္မ်ားရရွိရန္မည္သူ႕ အေပၚတြင္မူတည္ပါသနည္း၊ မည္သူ႕တာ၀န္လဲ ဟုေမးလွ်င္မူ မိသားစုတိုင္း၏တာ၀န္ ဟုဆိုရေပမည္။ မိမိ မ်ိဳးဆက္တြင္မွ ဥာဏ္အားစိုက္၍ မိမိ၏ေနာက္မ်ိဳးဆက္အား အထက္ပါလူသားစြမ္းရည္မ်ားရရွိေအာင္၊ ရယူႏိုင္ေအာင္ အခြင့္အေရးဖန္တီး မေပးႏိုင္လွ်င္ မိမိ မွီတင္းေနထိုင္ရာ ေဒသ၏ ယဥ္ေက်းမွဳ စာေပတို႕မွာ တိုးတက္ျခင္းႏွင့္ ဆန္႕က်င္ဘက္လမ္းေၾကာင္းေပၚသို႕ေကာင္းေကာင္းၾကီးေရာက္ရေပလိမ့္မည္။ ဘာ့ေၾကာင့္ ထိုလူသားစြမ္းရည္တို႕သည္ လူ႕အဖြဲ႕ အစည္းတခု၏ လူတိုင္းလူတိုင္းတြင္ ရွိသင့္ပါသနည္း၊ ရွိရပါမည္နည္း။ ေမးသင့္ ေမးထိုက္ေသာ ေမးခြန္းဟုပင္ဆိုရေပမည္။ ေအးေအး ေနလို႕ရပါလွ်က္ႏွင့္ ထိုရွဳပ္ရွဳပ္ေထြးေထြး ေတြအဘယ့္ေၾကာင္ရွိရပါမည္နည္း။ လူတဦးသည္ အသိဥာဏ္ပညာ၊ အေတြ႕အၾကံဳ ရင့္က်က္လာသည္ႏွင့္ အမွ် စဥ္းစားဆင္ျခင္ႏိုင္မွဳ၊ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္ႏိုင္မွဳသည္ ကြ်ဲကူးေရပါ ဆိုသလို တိုိးတက္လာျမဲေပ။ ႏွိဳင္းႏွိဳင္းဆဆ ေတြးေတြး ေခၚေခၚ ရွိေသာလူတဦး၏ စဥ္းစားလုပ္ကိုင္ေသာ ကိစၥ၊ ေျပာဆိုေသာ အေၾကာင္း အရာတို႕သည္၊ ျဖစ္သလိုေနထိုင္ခဲ့ေသာ လူတဦး၏ အျပဳအမူ ႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ အမွားႏွင့္ အေတာ္ေ၀းကြာမည္မွာ မုတ္ခ်မလြဲေပ။ မိသားတစု ျခင္းစီက ေလ့က်င့္ပ်ိဳးေထာင္ေပးျပီးေသာ ထိုမ်ိဳးဆက္တခု လူလားေျမာက္လာခ်ိန္တြင္ တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာ ႏွင့္ လူေတာ္ လူေကာင္း အရည္အခ်င္းျပည့္၀ေသာလူမ်ားကိုသာ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရေပလိမ့္မည္။ ထိုအခါ မည္သည့္ စနစ္ကိုတည္ေထာင္သည္ျဖစ္ပေစ၊ လူေတာ္ကေလးမ်ား၏ ေကာင္းမြန္ေသာေစတနာ ႏွင္ က်ယ္ျပန္႕ေသာ အေျမာ္အျမင္ေၾကာင့္ထိုတိုင္း ျပည္မွာ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ ဘာသာ၊ စာေပ ဘက္ေပါင္းစံုမွာ တိုးတက္မည္မလြဲေပ။ ထိုလူသားတို႕၏ စြမ္းရည္ကို တိုးတက္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္သေရြ႕ ထိုတိုင္းျပည္သည္ တိုးတက္မွဳသည္ တိုးတက္မွဳရေစဖို႕ အေၾကာင္းျဖစ္သကဲ့သို႕ အေပါင္းစက္၀ိုင္းအတြင္းမွာ ပင္ အလီလီေသာ တိုးတက္မွဳတို႕ရရွိေပလိမ့္မည္။